SAMSON ET DALILA – C.Saint-Saëns
Teatr Wielki w Łodzi
Grand opera in three acts and four scenes by Camille Saint-Saëns
French libretto by Ferdinand Lemaire
30.03.2019 Premiere – Teatr Wielki w Łodzi
Samson James Lee
Dalila Bernadetta Grabias
Le Grand-Prêtre de Dagon Stanisław Kierner
Abimélech Andrzej Kostrzewski
Un vieillard hébreu Rafał Pikała
Musikalische Leitung Vladimir Kiradjiev
Inszenierung Marek Weiss
Hostility, hatred and religious wars, power, helplessness and desire: in the Hebrew struggle for freedom, Samson, as God’s chosen one, rebukes the hostile Philistines. Samson seems invincible until his love for the Philistine Dalila exposes him. She finds out the secret of his extraordinary strength. The loss of his identity is at stake, and a race against time begins.
The literary source for Ferdinand Lemaire’s libretto was the Old Testament’s Book of Judges, which tells of the Israelite’s oppression in Palestinian Gaza. The opera, which premiered in Weimar in 1877 under the baton of Franz Liszt, is one of the most popular Romantic French-language operas, with its lyrical descriptions and great choral tableaux. Despite its successful premiere in German translation, Saint-Saëns did not achieve his breakthrough with »Samson et Dalila« until 1890, and then only indirectly, in his native France.
– jedyne operowe dzieło Camille’a Saint-Saënsa (uważanego za cudowne dziecko francuskiej muzyki) powstało w 1877 roku. Na łódzkiej scenie operowej zagościło po raz pierwszy 30 marca 2019 roku. Spektakl zrealizował Marek Weiss – wybitny reżyser, autor wielu niekonwencjonalnych realizacji operowych. Spektakle jego autorstwa także te zrealizowane w łódzkim Teatrze Wielkim (m.in. Diabły z Loudun Pendereckiego, Don Giovannii Mozarta, Aida Verdiego) przykuwały uwagę krytyków teatralnych i operowych nowatorską i ponadczasową interpretacją klasyki operowej, a publiczność skłaniały do refleksji zachwycając rozmiarami inscenizacji i charakterystyczną dla reżysera dbałością o „teatralność” dzieła i aktorską interpretację poszczególnych jego bohaterów.
Nie inaczej jest w przypadku łódzkiej inscenizacji Samsona i Dalili – dzieła pełnego tajemniczości, psychologicznych niuansów i wysublimowanych intryg, z jednej strony monumentalnego, z drugiej – kameralnego poprzez losy głównych bohaterów i ich bardzo intymne relacje. Taka też jest niezwykle sugestywna muzyka Saint- Saënsa – uderzająca formą i rozmachem instrumentacyjnym, delikatna i subtelna w charakterystyce postaci; zawsze jednak mieniąca się odcieniami uczuć i nastrojów.
Łódzki spektakl zachowuje formę tzw. grand opera jednak nie ma nic wspólnego z operą w starym stylu. Realizatorzy z Markiem Weissem zadbali o to, by widowiskowość Samsona i Dalili była szczególnie zaakcentowana – zwłaszcza dekoracjami i kostiumami, efektownymi układami scen zbiorowych i zmysłową choreografią scen baletowych. Ogromnym walorem spektaklu jest doceniona przez recenzentów i z aplauzem przyjęta przez publiczność koncepcja inscenizacyjna sugerująca – mimo wyraźnie zaznaczonych w libretcie opery realiów – ponadczasowość dzieła ze wszystkimi konfliktami i problemami w nim zawartymi.
